Ο θυμός είναι ένα έντονο συναίσθημα πάθους, προκαλούμενο συνήθως από κάποια ταραχή, προσβολή ή άρνηση. Ως αποτέλεσμα μπορεί να είναι η αντεκδίκηση (που μπορεί να καταλήξει σε κάτι μοιραίο) ή η σιωπή. Γενικά οι συνέπειες που μπορεί να υπάρχουν είναι ψυχικές (όπως οι ενοχές) ή σωματικές (όπως ένα καρδιακό επεισόδιο). Παρόλο που ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα όπως άλλα και υπάρχει λόγος που βιώνεται από τον άνθρωπο, εντούτοις συχνά δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό. Κάποιος ο οποίος θυμώνει εύκολα συνήθως χαρακτηρίζεται ως οξύθυμος, υπερβολικός και σε πολλές περιπτώσεις μπορεί για το λόγο αυτό να περιθωριοποιηθεί από άλλους. Έτσι λοιπόν συναισθήματα όπως ο θυμός, η οργή, ακόμα και ο εκνευρισμός σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι απαγορευτικά ως προς την έκφραση τους.
Εντούτοις φαίνεται πως ο θυμός παίζει σημαντικό ρόλο καθώς μέσω της έκφρασης του, το άτομο οριοθετεί το ζωτικό του χώρο, δημιουργεί την κατάλληλη απόσταση από τους άλλους αλλά συγχρόνως προετοιμάζει το σώμα για αποφυγή η συμπλοκή, όταν ο ίδιος βιώσει ότι κινδυνεύει. Η απειλή μπορεί να είναι φυσική είτε συμβολική.
Ο θυμός ως συναίσθημα δεν είναι κάτι αρνητικό. Θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι το καμπανάκι το οποίο υπενθυμίζει σ αυτόν που είναι θυμωμένος ότι κάτι δεν πάει καλά. Και αυτό το συναίσθημα ίσως είναι η απαρχή για να αρχίσει η ενδοσκόπηση από τη μεριά του. Είναι με άλλα λόγια ένα κίνητρο να δράσει κανείς και να ανακαλύψει καλύτερα τον εαυτό του. Ωστόσο πολύ συχνά ο τρόπος διαχείρισης του θυμού, μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα τόσο στο ίδιο το άτομο όσο και στους γύρω του.
Τι γίνεται όμως όταν ο θυμός εκφράζεται με τρόπο ώστε να είναι σύμφωνος και ως προς την κοινωνική νόρμα που θέλει τους ανθρώπους να μην θυμώνουν ώστε το άτομο να μην νιώθει τύψεις που εκφράζει θυμό; Ένας τέτοιος τρόπος έκφρασης είναι η παθητική επιθετικότητα.
Η παθητική επιθετικότητα είναι ένας τρόπος λοιπόν να εκφράσει κανείς τη δυσαρέσκεια του, το θυμό του ή την οργή του. Συνήθως εμφανίζεται όταν το άτομο βιώσει ότι υπάρχουν αξιώσεις από αυτό ή όταν αισθάνεται απογοήτευση επειδή οι άλλοι δεν ενήργησαν όπως το ίδιο το άτομο θα περίμενε. Ωστόσο το άτομο δεν έχει ζητήσει βοήθεια από τα άτομα τα οποία προσδοκά να τη λάβει. Η ασάφεια που δημιουργεί αυτός ο τρόπος έκφρασης του θυμού καθώς και η έλλειψη αμεσότητας καθιστούν την παθητική επιθετικότητα πολύ δύσκολο να εντοπιστεί από τον συνομιλητή κάποιου που τη χρησιμοποιεί, και πολλές φορές δεν εφαρμόζεται εσκεμμένα ούτε από τον επιτιθέμενο. Το άτομο που χρησιμοποιεί αυτό το μέσο, συνήθως αποποιείται κάθε ευθύνη, με φράσεις όπως 《Δεν κατάλαβες καλά αυτό που σου είπα》 ή 《μα καλά πως κάνεις έτσι; πολύ ευερέθιστος είσαι》. Αποδίδει δηλαδή τον εκνευρισμό του συνομιλητή του σε παρεξήγηση και πολλές φορές παίρνει το ρόλο του θύματος σε μια έντονη συζήτηση ή σε έναν τσακωμό.
Η παθητική επιθετικότητα εκφράζει πάντοτε θυμό, μέσα από σχόλια που σκοπό έχουν να προσβάλουν και να πληγώσουν τον άλλον. Ο τρόπος είναι μέσα από μηνύματα τα οποία συχνά είναι αντιφατικά μεταξύ τους και προκαλούν σύγχυση. Για παράδειγμα εκφράσεις όπως 《Δεν καταλαβαίνω τι εννοείς, ενώ το άτομο έχει καταλάβει》. Το σχόλιο αυτό στοχεύει στο να αποδίδει την ευθύνη του διαπληκτισμού στο συνομιλητή καθώς δεν εκφράστηκε με τρόπο κατανοητό, έτσι ώστε να αποφευχθεί η παρεξήγηση. 《Όπως θέλεις》. Μια τέτοια φράση κάνει τον συνομιλητή να νιώσει άβολα και αμήχανα, εξαιτίας της ασάφειας που έχει η φράση αυτή. 《Πως κανείς έτσι;》. Σ αυτή τη περίπτωση το άτομο που εκφράζεται με μια τέτοια φράση, επιχειρεί να απαξιώσει τα λεγόμενα και τα συναισθήματα του συνομιλητή του. Συχνά τέτοιες φράσεις υπονομεύουν το διάλογο και οδηγούν μια συζήτηση σε αδιέξοδο.
Τα άτομα τα οποία χρησιμοποιούν αυτή τη μορφή επιθετικότητας, μπορούν πολύ εύκολα να κακοποιούν άλλα άτομα λεκτικά, και ψυχολογικά, και συνήθως τα άτομα αυτά λόγω της στάσης θύματος που παίρνουν, κάνουν τους άλλους να πιστεύουν πως τα ίδια κακοποιούνται ενώ συμβαίνει το αντίθετο. Τα άτομα αυτά συχνά υπονομεύουν την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση προσωπικής αξίας των άλλων, μέσα από ειρωνικά σχόλια και μορφασμούς. Συχνά ο τρόπος τους είναι κεκαλυμμένος έτσι ώστε οι γύρω τους να μην αντιληφθούν ότι οι ίδιοι επιτίθενται. Ακόμα συχνά τα άτομα αυτά προσβάλουν τις δικές τους φοβίες, τα δικά τους λάθη, και τα δικά τους αρνητικά στοιχεία του χαρακτήρα τους στους άλλους, για να μπορέσουν να διατηρήσουν την εικόνα μεγαλείου που έχουν για τον εαυτό τους.
Ο λόγος που τα άτομα αυτά χρησιμοποιούν την παθητική επιθετικότητα είναι ώστε να μπορέσουν να επιβληθούν στους άλλους, καλύπτοντας την ανάγκη τους να χειρίζονται τους άλλους, ώστε να καλύψουν τη προσωπική τους ανασφάλεια, την χαμηλή τους αυτοεκτίμηση ή την ανάγκη τους για επιβολή επάνω στους άλλους. Ακόμα τα άτομα αυτά επιζητούν συνεχώς την προσοχή των άλλων και συνήθως του συντρόφου τους, στερώντας όλο και περισσότερο χώρο από το άτομο με το οποίο συμβιώνουν και είναι ο αποδέκτης της συμπεριφοράς αυτής. Παρόλο που λίγο πολλοί όλοι έχουν καταφύγει σε αυτή την πρακτική, κάποια στιγμή στη ζωή τους, σε ακραίες περιπτώσεις και όταν χρησιμοποιείται εσκεμμένα και στην ακραία της μορφή, καθιστά κακοποίηση, ενώ ο αποδέκτης της, φτάνει στο σημείο να αμφισβητεί τον αυτό του και την κρίση του.
Ορισμένα από τα χαρακτηριστικά αυτήν των ατόμων είναι η δραματική αλλαγή του χαρακτήρα τους, όταν κάποιος τα γνωρίζει καλύτερα. Είναι ντροπαλά ως χαρακτήρες και συγχρόνως κατηγορούν τους πάντες γύρω τους, ενώ πολύ συχνά μπορεί να τους ακούσει κανείς να μιλούν απαξιωτικά σε υψηλό βαθμό, καθώς έτσι μπορούν ύστερα να υπερηφανευθούν για τον εαυτό τους, ως σημάδι αντίδρασης και επαναστατικότητας. Επίσης τα άτομα αυτά μιλούν με πικρία και σχεδόν πάντοτε η διάθεση τους δεν είναι καλή. Τα άτομα αυτά είναι διαρκώς ευερέθιστα και θυμωμένα. Συνήθως ο αντιδραστικός τους χαρακτήρες δεν τους επιτρέπει να είναι συνεπή στα ραντεβού τους και να τηρούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Επίσης συνήθως τα άτομα αυτά αδυνατούν να τελειώσουν κάτι που έχουν αναλάβει και συνήθως αναλαμβάνει κάποιος άλλος να το τελειώσει. Τα άτομα αυτά έχουν μεγάλη δυσκολία να λάβουν και να ακολουθήσουν εντολές από άλλα που κατέχουν κύρος ή εξουσία, αφού γι αυτά θεωρείται ως σημάδι υποταγής. Και η υποταγή είναι ταυτισμένη με την ήττα. Ακόμα ενώ επιζητούν τη πραγματική επικοινωνία από κάποιον, εντούτοις η ανάγκη που έχουν να κατηγορούν τους άλλους, για να μπορέσουν τα ίδια τα άτομα να εξυψώσουν τον εαυτό τους, τα κάνει να μην μπορούν να βρουν τη πραγματική επικοινωνία που επιζητούν.
Η παθητική επιθετικότητα μπορεί να εκφραστεί από τα άτομα αυτά με διάφορους τρόπους. Συνήθως τα άτομα αυτά είναι ασαφή ως προς την εκδήλωση των επιθυμιών τους και των συναισθημάτων τους. Κάτι που προκαλεί σύγχυση και μη σωστή επικοινωνία. Συχνά εκδηλώνουν την επιθετικότητα τους μέσω αστεϊσμών οι οποίοι έχουν σκοπό να απαξιώσουν και να θίξουν τους γύρω τους. Επίσης, τα άτομα αυτά δεν αναλαμβάνουν τις δικές τους ευθύνες στη σχέση τους με τους άλλους. Δεν φταίνε οι ίδιοι αλλά οι άλλοι που είναι εύθικτοι, ή μπορεί να μην κατάλαβαν καλά κάτι που έχει ειπωθεί σ αυτούς. Επίσης συχνά παίρνουν το ρόλο του θύματος και όχι του θύτη. Ακόμα, τα άτομα αυτά δεν μπορούν να εμπιστευτούν κανέναν, και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι σχέσεις τους είτε σε ερωτικό επίπεδο, είτε σε φιλικό, είτε σε επαγγελματικό να είναι πάντοτε απρόσωπες. Συνήθως αντιμετωπίζουν την οποιαδήποτε σχέση ως κάτι το οποίο θα τα κάνει να μην νιώθουν αυτόνομα και ελεύθερα άτομα. Νιώθουν ότι αν νιώσουν εξάρτηση από κάποιον άλλο τότε δεν θα είναι σε θέση να τον ελέγξουν και αυτό ισοδυναμεί γι αυτούς ως φυλακή. Για το λόγο αυτό αποφεύγουν τη συναισθηματική εξάρτηση με τους άλλους.
Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους των ατόμων αυτών είναι το αίσθημα μοναξιάς, που όμως είναι αναγκασμένοι να νιώθουν εξαιτίας του γεγονότος ότι έχουν αδυναμία να σχετισθούν πραγματικά και σε βάθος. Για τα άτομα αυτά, κάθε είδους σχέση δεν είναι τίποτα άλλο από μια μάχη έτσι ώστε να αποδείξουν ότι είναι καλύτεροι, ότι ελέγχουν οι ίδιοι και ότι μπορούν. Και αυτό θα πρέπει να είναι όχι μόνο κουραστικό για τους άλλους που βιώνουν μια τέτοιου είδους συμπεριφορά, αλλά και για τους ίδιους τους επιτιθέμενους.